Osama bin Laden dacht de vrijheid van de Amerikanen aan te kunnen tasten zonder daar op afgerekend te worden. Na maandag 2 mei weten we weer dat misdaad niet loont dat je niet aan elkaars vrijheid mag tornen.
“Vrijheid heeft beperkingen maar geen grenzen.” Voorgaande wijsheid is ooit uitgesproken door de Engelse premier David Lloyd George (1863-1945). Woensdagavond sta ik om acht uur twee minuten stil. Dan sta ik stil bij de vrijheid waar ik nu al zevenenveertig jaar van geniet. Vrijheid die ooit verworven is door mannen en vrouwen die verder keken dan hun eigen belangen. Meestal kostte dat hun vrijheid of, erger, moesten dat met de dood bekopen.
Een van mijn vrijheden is dat ik mag schrijven wat ik denk zonder dat ik bang hoef te wezen opgepakt te worden. Maar daarnaast heb ik er nog zoveel meer. Alledaagse dingen doen zonder steeds over mijn schouder te hoeven kijken: Naar muziek luisteren die ik goed vind; bezwaar maken tegen de bouw van een prestigeobject of een in mijn ogen, onterechte bekeuring; stemmen op een politieke partij waar ik in geloof; juichen voor de voetbalclub die ik bewonder; klagen over een wegrestaurant… Zomaar een greep van vrijheden. De beperking van vrijheid is natuurlijk hoe je iets brengt. Je kunt natuurlijk heel hard schreeuwen of het wat genuanceerder brengen. ‘C’est le ton qui fait la musique’. In de huidige samenleving is die nuance nogal ver te zoeken. We misbruiken onze vrijheid van meningsuiting ‘omdat we maar alles moeten kunnen zeggen wat we denken.’ Het resultaat weten we inmiddels: er is een tweedeling ontstaan in de maatschappij. En masse proberen we elkaar te overschreeuwen, het liefst op een manier die de ander veel pijn doet (vernederen tot op het bot) en vanuit een groep en we voeden onze ontevredenheid door niet tevreden te zijn met wat we hebben. Daarbij komt dan ook nog een stukje afgunst om de hoek kijken, gevormd door egoïstische gevoelens die opgewekt worden door bepaalde mensen in machtposities. Ik praat mijzelf niet schoon, maak dagelijks fouten waar ik niet trots op ben en soms draaf ik ook door in wat ik schrijf. Maar ik weet wel dat de wereld aan het veranderen is, veranderingen die honderden jaren geleden al ingezet zijn en door niemand te stuiten zijn.
Enkele decennia geleden zat ons land nog in een strak regime. De kerk was min of meer de baas en daar moesten we ons maar aan houden. Maar vrijdenkers lieten ook een ander verhaal horen en steeds meer mensen zagen in dat samenleven ook anders kon. Zo’n zelfde golf is nu bezig in het Midden- Oosten. Elk mens wil immers met respect behandeld worden!
Mijn kinderen groeien in vrijheid op en ik hoop ze respect voor anderen mee te geven. Die taak heb ik op me genomen toen de eerste geboren werd. Moest ik daar een studie voor volgen? Nee, het is mij door mijn ouders geleerd, vanaf de eerste luier tot en met vandaag de dag. Want opvoeden doe je voor het leven. Ik moest het niet flikken om iets te slopen van anderen of een grote bek te hebben. Wanneer ik toch wat geflikt had kwam mijn vader wel met een straf en restte mij deze simpelweg te accepteren. En dat was in de tijd toen de kindertelefoon nog niet bestond! Uiteraard vergeten mijn kinderen ook wel eens de ‘regeltjes’ en dan treed je op als ouder. Misschien wel een van de beperkingen van vrijheid. Helaas zijn er ook veel ouders die vinden dat hun kind ‘nooit iets fouts doet’. Vaak wijzen ze naar anderen want zelf zijn ze perfect. Bij hen is de vrijheid op hol geslagen, weten ze niet ermee om te gaan.
Vrijheid heeft beperkingen maar geen grenzen. Ik voeg daar aan toe dat vrijheid niet vanzelfsprekend is. Daar moet je dag in dag uit aan werken!!
Arjen Veldhuizen