Binnenkort vieren wij weer koninginnedag. Het land huppelt, de drank druppelt, festiviteiten alom. Ook in Stompwijk wordt zoals gebruikelijk weer van alles georganiseerd.
Een paar dagen later gedenken wij onze doden van toen en later, weer wat later vieren wij onze bevrijding, op 5 mei.
In een tijdperk waarin steeds minder mensen kunnen verhalen over die periode in de vaderlandse geschiedenis, is het misschien wel aardig om toch eens terug te kijken naar die donkere jaren 40 van de vorige eeuw. En laten wij dat doen door het papier eens aan het woord te laten.
U weet dat het met name tegen het einde van de Tweede Wereldoorlog het aan alles ontbrak; voedsel was er nauwelijks, brandstof was er helemaal niet meer. Ook papier was schaars en meestal van slechte kwaliteit, maar toch was er een bloeiende illegale pers, die gebruik maakte van ieder stukje papier, het beschikbare papier van links tot rechts volzette met berichten, die de mensen moesten informeren en steunen. Blaadjes met titels als “De Geus”, “Je Maintiendrai”, “Ons Vrije Nederland”, “Trouw”, “De Waarheid” en andere circuleerde in het geniep.
Ook de bondgenoten waren actief in het verspreiden van berichten onder de Nederlandse bevolking. De krantjes werden uitgeworpen door vliegtuigen en tegen het einde van de oorlog gewoon verspreid onder de mensen, daar waar dat mogelijk was. Zo raakte ook een exemplaar van “De Vliegende Hollander” (verspreid door de geallieerde luchtmacht) verspreid en belandde er zelfs nog een exemplaar in het kranten”- en knipselarchief van de heer L. Luiten. Over dit archief zal ik later nog meer te vertellen hebben. Voor nu een fotootje van de krant die – hoe toevallig – op 30 april 1945 werd verspreid. Prominent staat er op de voorzijde van de krant: “Bewaart dit blad niet als aandenken! Het is de vaderlandsche plicht het voorzichtig en snel door te geven”. Voorzichtig, want Nederlands was nog steeds in oorlog en wat ben ik blij dat L. Luiten het toch heeft bewaard!
Excuses voor de kwaliteit van de scan, maar het origineel is ook al niet zo best. Als je eerst op het plaatje klikt en dan de afbeelding een beetje vergroot dan is de tekst goed leesbaar. Hieronder de achterzijde van dit blad.