Klazina Maria Theresia van Rijn—van Rijn
Ma is geboren in 1930, als 2e in een gezin van uiteindelijk 7 kinderen. Hoewel het gezin het niet breed had heeft ma een fijne kindertijd gehad. Als ze 10 jaar oud is breekt de oorlog uit en dat heeft natuurlijk een grote impact op iedereen en ook op haar. Vooral het incident in februari 1945 toen een neergestort vliegtuig in de Geerpolder werd beschoten en waarbij een vriendin van haar om het leven kwam, maakte een onvergetelijk indruk op haar. Ze sprak daar, ook nu nog, vaak over.
Na de oorlogsjaren gaat ze aan het werk bij de familie van Haaster. Haar moeder had geregeld dat ze daar aan de slag kon. Bij de arbeidsvoorwaarden was bedongen, zo vertelde Ma, dat ze elke week een stuk kaas mee kreeg. Ma vertelde dat wat ze daar verdiende, zelf mocht houden, terwijl haar broers, thuis kostgeld moesten betalen. Ze sprak altijd heel liefdevol over haar tijd bij de fam. Van Haaster.
Ook toen , was er elke jaar een kermis in het dorp, en zo ontmoette ze als 17 jarige de liefde van haar leven; Jan van Rijn. Toch zou het nog een poos duren voor er getrouwd werd, want Pa werd als dienstplichtig militair voor 3 jaar uitgezonden naar voormalig Nederlands Indië. Het enige contact dat ze toen nog hadden was door de velen brieven die zij elkaar schreven. Maar in 1954 was het toch zover en traden Pa en Ma in het huwelijk. Ze gingen in een tot woning verbouwde schuur, naast de voormalige molen, wonen. Pa werkte bij zijn vader op de boerderij en ma zorgde voor de kinderen. Zo ging dat toen.
In 8 jaar tijd werden er 5 kinderen geboren. En 5 kinderen opvoeden, het huishouden en alle bijkomende werkzaamheden in toch, zeker naar huidige maatstaven, primitieve omstandigheden, is best wel veel werk, zeg maar. Ma was altijd heel zorgzaam en zag altijd het goede in de mensen. Ze hield een aantal katholieke gebruiken in ere, zoals een kruisje op je voorhoofd voor het slapen gaan. Wij hadden allemaal een wijwater bakje aan de muur op onze slaapkamer en bij onweer zegende ze je slaapkamer met het wijwater.
Ze werd niet snel boos op je, totdat je het echt te bont maakte. Ik kan me nog vaag herinneren dat ze met een pantoffel in haar hand achter me aanrende. Toen pa zijn vader overleed verhuisde het gezin naar de molen. En toen met boeren gestopt werd omdat het land verkocht moest worden voor de aanleg van recreatiegebied Vlietland, brak er een andere tijd voor hen aan.
Er kwam een kleine camping een jachthaventje en natuurlijk de bootverhuur met een terras. Het terras was ma haar domein. Uitsmijters, koffie met gebak, broodje bal en natuurlijk de eigen gemaakte soep. Het was hard werken in de zomer maar klagen deed ze nooit. Tot 1997 woonden ze op de molen, toen was het tijd om te stoppen en naar het dorp te verhuizen.
Haar droom was een huisje vlak bij de kerk. Dat is aardig gelukt, ze vonden een mooie hoekwoning aan het Hoefblad in Stompwijk. Daar heeft ze samen met pa nog een gelukkige tijd gehad. Totdat pa in 2017 overleed. Dat was een enorme klap voor haar en een deel van haar overleed toen eigenlijk ook.
Aan het begin kon ze zich nog aardig redden alleen. Maar ze ging lichamelijk en geestelijk toch steeds verder achteruit. Toen het zelfstandig wonen niet meer ging, is ze in november 2019, verhuisd naar een appartementje in verzorging tehuis Emmaus. Daar woonde ze eerst nog, met hulp, enigszins zelfstandig. Toen dat ook niet meer lukte verhuisde ze naar een woongroep in Emmaus. Daar kreeg ze 24/7 verzorging.
En zoals moeders vaak zei: Iedereen wil oud worden, maar niemand wil oud zijn. Ze ging steeds moeilijker lopen en raakte ook steeds meer verward. Ze had het niet meer naar haar zin. Als iemand vroeg hoe het met haar ging, begon haar antwoord altijd met; Het leven is niet meer leuk.
Ze zag dan ook niet op tegen de dood. Ze vroeg zich vaak hoelang ze nog te leven had en hoopte dat het niet nog jaren zou duren. We kunnen dan ook alleen maar dankbaar zijn dat mamma zo rustig en zonder lichamelijk lijden is komen te overlijden. De herinneringen blijven….
Voorgelezen door Nico van Rijn, tijdens de uitvaart op 21 maart 2023
Foto vliegtuig van de website Jolly Duck
Foto molen, danken wij aan de beeldbank van Oud Stompwijk