Nooit gedacht en nooit verwacht
Een dag met een gouden randje voor Harddraverijvereniging Nooit Gedacht. Sinds 12 juni 2014 staat deze vereniging op de inventarisatielijst van Unesco ter bescherming van het immaterieel Erfgoed. Van Unesco en de wereldranglijst van materieel erfgoed heeft iedereen wel eens van gehoord, de meest mooie locaties en wereldwonderen staan hierop vermeld. Dat dit ook voor immaterieel erfgoed bestaat is bij niet veel mensen bekend. Slechts een klein berichtje in een Gelderse krant trok de aandacht van Frans Jansen, waarbij hij op het idee kwam om de harddraverijvereniging hiervoor voor te dragen. Ruim 100 jaar traditie als dat niet bij het cultureel erfgoed hoort. Hij is de procedure opgestart met uiteindelijk dit resultaat, een plaats op de lijst.
Donderdag was de Bles gevuld met bestuur en oud-bestuursleden, pers en vele genodigden. Ineke Strouken, directeur bij het Nederlands Centrum voor Volkscultuur en Immaterieel Erfgoed kwam hoogst persoonlijk hiervan gewag maken. Ze vertelde dat Nederland sinds 2012 jaar hieraan meewerkt. De voorbereiding hiertoe nam slechts 9 jaar in beslag, want 50 jaar is niets bij dergelijke aangelegenheden! Het is lastig om levend erfgoed te bewaren. Het is niet te vatten of te beheren, want het is iets dat in de harten van de mensen leeft en bewaard wordt. Het beste lukt dit als een traditie door een grote groep gedragen wordt en dan generaties lang. Onze draverijvereniging is hier een goed voorbeeld van. De functies binnen het huidige bestuur worden veel gevuld door de kinderen van de oudere bestuursleden en wordt zo van de ene generatie aan de volgende generatie doorgegeven.
Er dient een erfgoedzorgplan worden opgesteld om het voortbestaan hiervan te waarborgen. Ineke deed ook een beroep op locoburgemeester Frank Rozenberg om dit vanuit gemeente wegen te ondersteunen en mee te werken. Bij deze opmerking zag ik vele personen knikken omdat vooral de wirwar van vergunningen en voorwaarden soms een flinke hindernis zijn bij de jaarlijkse organisatie.
Vele mooie woorden volgden vanuit de Draf- en rensport, ere-voorzitter van ‘Nooit Gedacht” en oud burgemeester De Vreeze die de gemeenschapszin van ons dorp nog maar eens benadrukte en natuurlijk van de trotse de voorzitter zelf. Theo verhaalt over vroeger toen hij samen met zijn vader de lengte van de baan uitzette nadat eerst de koeien verwijderd waren. Bij de eerste sloot nam vader Cors 30 flinke stappen; zo dat was de finish nog 80 stappen dat was de start. De drie locaties die de kortebaan geschiedenis rijk is, de smalle Meerlaan dat destijds een verhard zandpad was, de grasbaan bij de grasdrogerij en nu sinds de begin jaren zestig op de land van de familie Spruit. Een hoogtepunt in 1942 toen de draverij met toestemming van de Duitsers 7.000 bezoekers trok. Een dieptepunt was het busongeluk…. het blijft even stil en ieder heeft hier zijn eigen gedachten over.
En die keer dat de kortebaan nog maar een paar jaar geleden (2011) vanwege de regen afgelast moest worden.
Een film van Frans Oliehoek geeft een prachtig overzicht van deze mooie vereniging door de jaren heen. Oude zwart/wit films zijn ingevoegd in de kleurrijke activiteiten van de draf- en rensport. Velen waren hiervan diep onder de indruk.
Een stralende Frans Jansen beleeft het allemaal met gepaste trots. In zijn hart neemt deze paardenclub een grote plaats in, al woont hij al bijna 40 jaar in Wychen. Ook zijn vader was een prominent figuur binnen ‘Nooit Gedacht’. Hij is zelf het voorbeeld van het bijzondere kenmerk, dat de geest van de vereniging overgedragen wordt van generatie op generatie en dat zo belangrijk is voor de gemeenschappelijke identiteit. Hij wilde graag deze, al meer dan een eeuw lange, jaarlijkse gebeurtenis op de nationale inventaris hebben. Volgens bovengenoemd centrum heeft hij dit in zeer korte tijd voor elkaar gekregen met erfgoedzorgplan en al. Een schouderklop is hier op zijn plaats. Goed gedaan Frans!
Ook bij ´Nooit Gedacht` geldt als je maar lang genoeg gewoon blijft, word je vanzelf bijzonder. Proost!
Petra Oliehoek– van Es
Foto’s van Carmen Olijhoek